Jak poprawnie projektować dach skośny? Część druga - izolacja akustyczna
Poddasze pod dachem skośnym daje spore możliwości adaptacji do celów użytkowych, zarówno w momencie budowy domu, jak i w przypadku przestrzeni już istniejących. Oprócz spełnienia wymagań związanych z poprawną wentylacją, szczelnością powietrzną oraz izolacyjnością termiczną, poddasze wymaga od projektanta zadbania o odpowiednie właściwości akustyczne.
W Polsce kwestię akustyki w budynkach regulują normy przywołane w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, które określają wymagania w stosunku do parametrów akustycznych budynku oraz metody pomiarowe sprawdzania spełnienia tych wymagań. Mowa tu o normach PN-EN 12354 Akustyka budowlana -- Określenie właściwości akustycznych budynków na podstawie właściwości elementów oraz PN-B-02151-3 Akustyka budowlana -- Ochrona przed hałasem w budynkach -- Izolacyjność akustyczna w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych -- Wymagania.
Zgodnie z powyższymi normami, w zależności od źródła dźwięku oraz dróg jego przenoszenia, wyróżniamy dwa typy dźwięków:
- powietrzne - dźwięk, którego przyczyną są drgania konstrukcji pod wpływem powietrza. Ten rodzaj obejmuje też przechodzenie dźwięku do innych pomieszczeń oraz pogłos, czyli odbijanie się dźwięku w jednym pomieszczeniu. W przypadku dachów poddaszy pod dachem skośnym będą to przede wszystkim dźwięki przenoszone pomiędzy pomieszczeniami oddzielonymi przez lekkie konstrukcje działowe, a także dźwięki pochodzące z zewnętrz, szczególnie uciążliwe przy większym natężeniu komunikacyjnym.
- uderzeniowe (udarowe) - źródłem dźwięku jest siła oddziaływująca bezpośrednio na konstrukcję: w przypadku dachów skośnych będą to przede wszystkim opady atmosferyczne, takie jak deszcz czy grad, a także inne dźwięki pochodzenia naturalnego - np. spadające z drzew kasztany.
Izolacyjność akustyczna od dźwięków powietrznych
Ponieważ hałas ruchu ulicznego czy lotniczego oraz inne hałasy o niskiej częstotliwości stale wzrastają, warto zadbać o odpowiednią ochronę dachu skośnego przed dźwiękami powietrznymi. Wymagania w zakresie izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych określa norma PN-B02151-73:1999.
Za podstawę do obliczeń należy przyjąć wymagania dla obiektów mieszkalnych oraz miarodajny poziom dźwięku na zewnątrz budynku. Miarodajny poziom dźwięku A na zewnątrz budynku określają przepisy przedstawione w Dz. U. nr 178/2004. Skorygowana wielkość A dla przyjętej zabudowy mieszkaniowej będzie wynosić w dzień 58 dB i w nocy 48 dB.
Minimalny wskaźnik oceny wypadkowej izolacyjności akustycznej właściwej przybliżonej R’A2 w rozpatrywanym przypadku wynosi 23 dB, a wymagany wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej dla dachu - 30 dB. Wskaźnik oceny przybliżonej izolacyjności akustycznej właściwej R’A2 oblicza się ze wzoru:
R’A2 = RA2 - K - 2
w którym:
• RA2 - wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej właściwej,
• K - poprawka określająca wpływ bocznego przenoszenia dźwięku (przyjęto wielkość równą 0),
• 2 - korekta określona w pkt. 8 normy.
Wartość RA2 dla dachów ocieplanych wełną kamienną w dużej mierze zależy od grubości izolacji termicznej. Jak wynika z literatury technicznej, wynosi ona na ogół około 50 dB dla najczęściej spotykanych grubości izolacji termicznej. -Możliwe jest znaczne zwiększenie redukcji hałasu dzięki izolacji z wełny kamiennej w układzie dwuwarstwowym, gdzie pierwszą warstwę z płyt PAROC WAS 25t układa się pomiędzy elementami więźby dachowej, a drugą, z płyt PAROC UNS 34 lub PAROC UNS 37z, poniżej krokwi - podpowiada Adam Buszko, ekspert techniczny firmy Paroc.
Izolacyjność akustyczna od dźwięków uderzeniowych
Ponieważ dźwięk generowany przez krople deszczu uderzające o połać dachową posiada odmienną charakterystykę i sposoby rozchodzenia się, skuteczność izolacji akustycznej mierzy się w sposób inny, niż w przypadku dźwięków typu powietrznego. Podczas oceny wyrobów i konstrukcji wykorzystuje się deszczownicę wykonaną zgodnie z normą PN-EN ISO 140-81:2006 w celu uzyskania tzw. efektu „ciężkiego deszczu”. Aby zapobiec przenoszeniu tego typu dźwięków, należy zakłócić fale dźwiękowe poprzez wypełnienie przestrzeni w konstrukcji dachowej tak, aby nie przyczyniać się do rezonansu. Parametrem kluczowym staje się tudźwiękochłonność materiału izolacyjnego.
Zdolność materiału do pochłaniania dźwięku zazwyczaj przedstawia się za pomocą współczynników pochłaniania dźwięków mierzonych w różnych częstotliwościach. W praktyce oznacza to, że jeden materiał ma wiele różnych współczynników pochłaniania w zależności od częstotliwości dźwięku. Ważony współczynnik pochłaniania dźwięku αw jest wynikiem porównania wartości współczynnika pochłaniania dźwięku przy standardowych częstotliwościach i krzywej odniesienia, zgodnie z ISO 11654.
Przykładem materiału dobrze pochłaniającego dźwięk są wyroby porowate, takie jak wełna kamienna, która składa się ze spójnego materiału oraz pustych przestrzeni. Kiedy fala dźwiękowa wnika w wełnę, energia dźwięku, poprzez następujące w jej wnętrzu tarcie, zamieniana jest na energię cieplną. Na właściwości dźwiękochłonne materiału w dużej mierze wpływa też jego grubość.
- Wysokie częstotliwości, czyli powyżej 500 Hz, są łatwiejsze w kontroli za pomocą wełny mineralnej o grubości 30-50 mm - wyjaśnia Adam Buszko. -Większym wyzwaniem są dźwięki w częstotliwościach poniżej 500 Hz. W tym przypadku potrzeba grubszych płyt wełny mineralnej, aby osiągnąć lepsze pochłanianie dźwięku. Grubość materiału może być kompensowana przestrzenią powietrzną za stropem akustycznym lub panelem ściennym, w celu poprawy wydajności przy niskich częstotliwościach - dodaje ekspert Paroc.
źródło: paroc/pieknydom24.pl