Gazony - nowe możliwości kształtowania przestrzeni
Obrzeża schodów terenowych, fantazyjne ogrodzenia, ściany zieleni w miejsce murów oporowych - to tylko wybrane przykłady zastosowania gazonów. Możliwości kształtowania architektonicznej przestrzeni z ich pomocąwykraczajądaleko poza miejskie donice.
Wśród materiałów używanych w architekturze krajobrazu ciągle istnieje kilka elementów mniej lub bardziej niedocenianych. Dzieje siętak z różnych przyczyn. Czasami mała popularność jest skutkiem niedostatecznej wiedzy projektantów i użytkowników, czasem natomiast w grę wchodzą negatywne skojarzenia. Ten drugi przypadek dotyczy chyba również gazonów, które (przez pamiętających słusznie miniony system) kojarzone są głównie ze smutnymi betonowymi donicami na przystankach autobusowych, w których zamiast bujnej zieleni rosły niedopałki papierosów...
Gazony czyli nowa architektura
Tymczasem zmieniły sięi czasy i gazony. Palićna przystankach nie wolno, a smutne (i wszędzie jednakowe) betonowe donice zmieniły się nie do poznania. Znacznie rozszerzyły sięw związku z tym także możliwości ich zastosowania. Nadal można oczywiście stosowaćje jako wolno stojące donice, można równieżkonstruowaćz nich na przykład obrzeża schodów terenowych (świetne w tym celu sąna przykład gazony Piccolo i Grande). Różnego rodzaju gazony doskonale nadają się także do budowy murów oporowych, umacniania skarp i nasypów czy konstruowania ogrodzeń. W przeciwieństwie jednak do tradycyjnie w tym celu stosowanych elementów betonowych czy murowanych, odpowiednio dobrane gazony po obsadzeniu roślinnościąmogątworzyćzielone ściany. Ich kompozycja zależy wyłącznie od inwencji projektanta, wykonawcy i użytkownika. Rosnąćtam mogą najróżniejsze rośliny, od niewielkich krzewów przez pnącza i trawy aż po mchy i porosty. Ilość możliwości jest więc niemal nieograniczona. Jest to element cenny zwłaszcza w niewielkich ogrodach w których każdy dodatkowy skrawek zieleni jest na wagę złota. Wyobraźmy sobie na przykład zielone ściany osłaniające zjazd do zagłębionego garażu.
Zajmąone na działce znacznie mniej miejsca niżnaturalny nasyp a jednocześnie będą wyglądać dużo lepiej niżtradycyjnie stosowany mur. Przy tym odpadnie równieżproblem prawidłowej izolacji przeciwwilgociowej takiego muru, której brak lub nieodpowiednie wykonanie najczęściej powoduje, że zamiast zdobićlub przynajmniej nie przeszkadzać- szpecą. Tymczasem w wypadku ścian oporowych z gazonów woda opadowa przestaje być wrogiem, staje się sojusznikiem w utrzymaniu pięknej, bujnej zieleni. Jej kolejnym atutem jest umacnianie skarpy przez rozrośnięte systemy korzeniowe roślin. Gazony mogą być również wykorzystywane do tworzenia niezwykle atrakcyjnych kompozycji na znacznie większych przestrzeniach.
Możliwości tkwią w szczegółach
Aby dobrze poznać możliwości tych elementów, warto przyjrzeć się im bliżej. Tu oczywiście musi nastąpić pewnego rodzaju specjalizacja, ponieważoferta różnego rodzaju gazonów jest dość duża i bardzo zróżnicowana. Pozostawimy więc wyroby bardziej tradycyjne (takie jak donice Piccolo i Grande) na później, a tym razem skupimy sięna gazonach Verduro. Sąto prostopadłościenne elementy występujące w dwóch wielkościach: Mini i Maxi. Mają one wymiary odpowiednio 34,5x34x5x12,5cm i 55x40x20cm. Nie mają dna, co w trakcie budowy pozwala na przenikanie na niższe poziomy nadmiaru ziemi, a w trakcie użytkowania umożliwia nawadnianie roślin rosnących najniżej. Zarówno jedne jak i drugie elementy występują w czterech kolorach: szarym, grafitowym, czerwonym i brązowym. Istotnym detalem gazonów Verduro są znajdujące się w przedniej części charakterystyczne zęby. Dzięki nim ustawiane na sobie elementy tworzą stabilną strukturę. Jej maksymalna wysokość to dziesięć elementów, a więc w zależności od wielkości gazonu 1,25 lub 2,0m. Takie rozwiązanie ma jednak swoje konsekwencje. Wybudowana z gazonów Verduro ściana nie będzie całkiem pionowa. Liczona w poziomie odległośćod lica najniższego do lica najwyższego gazonu będzie wynosić odpowiednio 396 lub 630mm. Doliczając do tego szerokośćsamego elementu na tak wysoką ścianę należy więc przewidziećpas o szerokości 74,1cm (gazony Mini) lub103cm (gazony Maxi).
Jako oparcie całej struktury służy fundament z betonu klasy B20 pod najniższym rzędem gazonów. Konstrukcja z gazonów Verduro jest równieżw pewnym sensie ażurowa. Oznacza to, że między elementami betonowymi widoczna będzie ziemia (zarośnięta roślinnością lub nie). Oznacza to również, że do zasypywania konstrukcji nie powinno sięużywaćgruntu o zbyt małej spoistości. Istnieje oczywiście możliwość wznoszenia konstrukcji wyższych niż dziesięć elementów. Jedną z metod jest w tym wypadku przesunięcie skarpy, tak aby po każdym 10elementowym fragmencie pionowym znajdowało się odpowiednio duże wypłaszczenie. Możliwe jest także wznoszenie ciągłych ścian wyższych niżdwa metry. W każdym jednak z tych przypadków wymagane sąkonsultacje z projektantem i stworzenie projektu uwzględniającego m.in. indeks zagęszczenia gruntu, jego spoistośći siły związane z naporem mas ziemnych.
źródło: buszrem/pieknydom24.pl